fbpx

ქართული სტარტაპები: Cardeal

ქართული სტარტაპები: Cardeal

,,ავტომობილები ბავშვობიდან განსაკუთრებით მიყვარდა’’, – ეს იყო ერთერთი ძირითადი მიზეზი, რომელმაც ზურა ბაკურაძე Cardeal-ს დააკავშირა. თუმცა, წარმატებული სტარტაპის წამოსაწყებად, მხოლოდ სფეროს მიმართ დიდი ინტერესი, დამეთანხმებით, არ კმარა. საჭიროა სხვა რაღაცები, მათ შორის, ბიძგი, რომელიც ზურასთვის ნეგატიური გამოცდილება აღმოჩნდა – ,,როდესაც პირველი ავტომობილის ყიდვა გადავწყვიტე, ჩემმა ნაცნობმა, ნათესავმა დილერმა მომატყუა. გადამოწმებისას აღმოვაჩინე, რომ, თურმე, ცუდი მანქანა, ტაქსი შევიძინე’’.

შემდეგ, დამოუკიდებლად დაიწყო მოძიება. პროცესში კი აღმოაჩინა, რომ ავტომობილების ამერიკული ბაზარი ძალიან საინტერესო მიმართულება იყო – ,,აქ ორი ძირითადი განმასხვავებელი ფაქტორი გამოიკვეთა. პირველი იყო ფასი – იქ 30-40%-ით უფრო იაფი ინვენტარია, ვიდრე ევროპაში. ხოლო მეორე იყო რაოდენობა – იქ ბაზარს ნახევარი მილიონი მანქანა ქმნის, თანაც, ყოველთვიურად 10 000 იყიდება და ახალი ემატება, ეს მხოლოდ ამერიკაში ხდება. არჩევანი იმდენად დიდია, რომ თავისთვის შესაფერის მეორეულ ავტომობილს ნებისმიერი იპოვის’’.

ბაზრის მოკვლევისა და საკუთარი ავტომანქანის შეძენის პროცესში ბევრ პრობლემასაც წააწყდა – ,,ვნახე ავტომობილი, შემდეგ კი სატრანსპორტო და სალიზინგო კომპანიებთან საკითხების გარკვევა დავიწყე. მაშინ ჩემთვის ყველაზე თვალშისაცემი სისტემის ფრაგმენტულობა აღმოჩნდა. საქართველოს მსგავსად, მხოლოდ მანქანის ნახვა არაა საკმარისი, ბევრი დეტალია გასავლელი, რაც საბოლოო მომხმარებლისთვის განსაკუთრებით რთულია. მიუხედავად იმისა, რომ დილერი გეხმარება, ბაზარი იმდენად დანაწევრებულია, პროცესში მრავალი შუამავალი რგოლი ჩნდება, რომელიც გატყუებს. მე, მაგალითად, შემოწმების მომენტში მოვტყუვდი და  ტრანსპორტირებაშიც მეტი გადამახდევინეს’’.

რადგანაც, ყველაფერი მომხმარებლის პერსპექტივიდან გამოსცადა, რაიმე გამოსავლის პოვნის აუცილებლობაც მალევე დაინახა. თუმცა, აღნიშნავს, რომ ნეგატიური გამოცდილებიდან ამ ყველაფრის ბიზნესად ქცევის იდეამდე, დიდი ინტერვალი იყო, რომელშიც საჭირო ცოდნა დააგროვა.

,,მომხმარებლის შიში ჩემს თავზე მქონდა გამოცდილი, რაც ძალიან მნიშვნელოვანი მომენტია. კარგად მესმოდა პროცესი. შემდეგ ჩემი დიდი ხნის მეგობარ ლაშასა და Shelf Network-ს გავაცანი იდეა. ლაშამ ინტერესი გამოთქვა. მითხრა, რომ შეძლებადი იყო, რადგანაც აუქციონებზე იყო საუბარი’’ – ამგვარად, Cardeal-ის პირველი ინვესტორი და ტექნიკური პარტნიორი Shelf Network გახდა.

Cardeal 1.0, 2.0 და დაშვებული შეცდომები

როდესაც Cardeal-ის პირველი ვერსია გაუშვეს, ძალიან ბევრი შეცდომა ჰქონდათ  დაშვებული, ,,თუმცა, ეს ალბათ ნორმალური პროცესის ნაწილია’’, – ამბობს ზურა და ამატებს, რომ დღესაც სწავლის პროცესში არიან.

,,პირველი Cardeal ჩვენს წარმოდგენაში არსებულ იდეალურ მომხმარებელს ემსახურებოდა. პროდუქტი არა ზოგადი მომხმარებლისთვის, არამედ, აი, მე რომ მეგონა, მანქანების შესახებ რაღაცები მესმოდა, ასეთი ადამიანისთვის იყო შექმნილი. სანამ დღევანდელ მოცემულობამდე მოვიდოდით, პლატფორმა 3-ჯერ განვაახლეთ.’’,აღნიშნავს ზურა.

Cardeal 2.0. მეტად წარმატებული აღმოჩნდა. მომხმარებლის მოზიდვის სტრატეგია (customer acquisition strategy) სწორი გამოდგა და მათი რაოდენობაც საკმაოდ ბევრი იყო. თუმცა, აქ ერთი დიდი პრობლემა, მაღალი bounce rate გამოჩნდა – ვებგვერდზე შესული ასობით ათასი ადამიანი მას ძალიან მალე ტოვებდა. ,,რეალურად, კონტაქტი არ გვქონდა მათთან. დღეს კი ქართული სტარტაპებისთვის ჩემი პირველი რჩევა ყოველთვის ესაა ხოლმე – აუცილებლად გაუშვით რაიმე პროდუქტი და დაელოდეთ მომხმარებლის უკუკავშირსს. ჩვენ ეს უკუკავშირი გვქონდა, მაგრამ ამ მონაცემებს არასწორად ვკითხულობდით, არ ვაანალიზებდით, აი ეს იყო პრობლემა. იმის ილუზიაში ვიყავით, რომ ძალიან მაგარი ვებსაიტი გვქონდა. რეალურად კი, ეს არ იყო ის, რაც მომხმარებელს სურდა’’.

ამ  გამოცდილებებიდან გამომდინარე, Cardeal-ს ამჟამად მუდმივი კონტაქტი აქვს მომხმარებელთან ინტერვიუების სახით და მათ პრობლემებს ნაბიჯ-ნაბიჯ იკვლევს.

პარტნიორები და ინვესტორები

ამჟამად, Cardeal-ის აქციების 60%-ს Shelf Network, 30%-ს ზურა, ხოლო 10%-ს ,,საქართველოს ბანკი’’ ფლობს.

როგორც უკვე ვახსენეთ, Cardeal-ის პირველი მთავარი ინვესტორი და ტექნოლოგიის პროვაიდერი Shelf Network-ია, ხოლო მისი მეორე ინვესტორი – ,,საქართველოს ბანკი’’.

,,რაც შეეხება ეკოსისტემის ნაწილს, ამერიკულ კომპანია Carfax-თან ექსკლუზიური პარტნიორობის ფორმატი გვაქვს. ავტომობილის სიცოცხლის პირველივე დღიდან მისი დაზიანებებისა თუ შემოწმებების შესახებ მასში ჩანაწერები იქმნება. ჩვენი კონკურენტები ამ მომსახურებას ჩვენგან ყიდულობენ’’, – აღნიშნავს ზურა.

Cardeal x Payze

პარტნიორებზე საუბრისას აუცილებლად უნდა ვახსენოთ ქართული სტარტაპი Payze, რომლის მომსახურებაც Cardeal-მა შეიძინა.

,,ზოგადად, ჩვენთან დეპოზიტების ნაწილი ძალიან მნიშვნელოვანია. როდესაც მომხმარებელი ავტომობილის შეძენას გადაწყვეტს, აუქციონის მოსაგებად დეპოზიტი სჭირდება, რომელიც დროებით იყინება. ეს ერთგვარი დაზღვევის მექანიზმია, რადგანაც ზოგმა შეიძლება მოიგოს და არ გადაიხადოს. ამის შემდეგ, ეს თანხა იყოფა – ერთი ნაწილი ჩვენთან, ხოლო მეორე დილერთან (თუ შუამავალი, გადამყიდველი არსებობს) მიდის, მესამე კი ისევ მომხმარებელს უბრუნდება. მანამდე ეს პროცესი სხვანაირად იყო – ჩვენ მომხმარებლის გაყინულ თანხას შემოსავლად ვაღიარებდით და შემდეგ ვრიცხავდით, რაც სრული ბუღალტრული ქაოსი იყო’’, – განმარტავს ზურა.

ამგვარად, Cardeal-ის დეპოზიტების ნაწილი მთლიანად Payze-ს მხარეს გადავიდა. როგორც ზურა აღნიშნავს, შემოთავაზებაში ყველაზე ღირებული ნაწილი თანხის დაყოფის ფუნქცია იყო, რომელიც ბაზარზე აქამდე არ ყოფილა.

პლატფორმა და მომხმარებელი

შეიძლება ითქვას, რომ Cardeal-ს მომხმარებლის ორი სეგმენტი ჰყავს – დილერები და საბოლოო მომხმარებლები. პირველი მათგანი ავტომობილებს კარგად იცნობს, მას სტარტაპისგან ვებგვერდი, ინსტრუმენტები, ტრანსპორტირება, ასევე შიდა დაფინანსება აქვს და თავის საქმეს აკეთებს. ხოლო მეორე მათგანი, შესაძლოა, ვერ ერკვეოდეს ავტომობილებში. ამ შემთხვევაში, Cardeal-ს კონსულტირების სერვისი აქვს – დაინტერესებულ მომხმარებელს ისინი ურეკავენ, ავტომობილების ისტორიისა და სხვა მონაცემების გადამოწმების შემდეგ კი ურჩევენ, თუ რომელი მათგანი სჯობს – ,,მომხმარებელს ვაცნობთ რისკებს, თუ რა შეიძლება სჭირდეს მანქანას. ასევე, ჩვენი არჩეული ავტომობილის ძრავსა და გადაცემათა კოლოფზე გარანტიის გაცემა შეგვიძლია’’.

რაც შეეხება, ტრანსპორტირებას, მას არა Cardeal, არამედ უკვე სატრანსპორტო კომპანია ავტომატურად უფასოდ აზღვევს – ,,ჩაბარების მომენტიდან სურათებს უღებს და თუ ტრანსპორტირების დროს რამე დაზიანდა, ანაზღაურებს’’.

ზემოთ ნახსენები Carfax-ის ნაწილსაც რომ შევეხოთ, მას მანქანების იმპორტით დაკავებული ადამიანებიც იყენებენ – ,,სანამ ისინი მანქანას იყიდიან, მისი ისტორია უნდა გადაამოწმონ, რისთვისაც ჩვენთან მოდიან’’.

ამის გარდა, დილერები Cardeal-ს სამუშაო სივრცედ იყენებენ. ,,გამომდინარე იქიდან, რომ ავტომობილები აუქციონებით იყიდება, წინასწარი ფასის განსაზღვრა ძალიან რთულია. თუმცა, პლატფორმაზე გვაქვს ფასების სტატისტიკა – მანქანის დაზიანებისა და წლების მიხედვით, აუქციონების 2 მლნ ჩანაწერი გვაქვს. მათ ვფილტრავთ და ავტომობილის ფასს წინასწარ ვადგენთ. ამ ფუნქციას ჩვენი კონკურენტებიც იყენებენ’’.

კონკურენტები, ბაზარი

Cardeal-ს პირდაპირი ინფრასტრუქტურული არა, მაგრამ მცირე და საშუალო ზომის დილერი კონკურენტები ჰყავს. ,,საქართველოში ყველას ჰყავს ისეთი ნაცნობი, რომელსაც მანქანის ჩამოყვანა შეუძლია. თუმცა, ისინი ჩემს მსგავსად, სხვებსაც ატყუებენ. მათ ჩვენ კონკურენციას ყველა მხრივ ვუწევთ. პირველ რიგში, პროცესები გამარტივებულია და უსაფრთხო. ამასთან, დილერებთან შედარებით, აქ ფასები დაბალია – რაოდენობაში რაც უფრო მეტი მანქანა გვაქვს, მით უფრო შეგვიძლია ღირებულების შემცირება’’

ბაზრის წილს რაც შეეხება, მოგეხსენებათ, ავტომობილებით ვაჭრობა საქართველოში ერთერთი ყველაზე მოზრდილი მიმართულებაა და ყოველწლიურად ასობით მილიონი დოლარის ინდუსტრიას ქმნის. ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანა ავტომანქანებს არ აწარმოებს, ექსპორტზე მათი დიდი რაოდენობა გადის.

,,როდესაც 1 600 000 ლარი მოვიზიდეთ, ჩვენი გეგმა შიდა ბაზარში არსებული წილის ზრდა იყო. მიზნად გვაქვს, რომ ჯერ აქ გავძლიერთდეთ და იმპორტის მიმართულებით, Cardeal მთავარი ციფრული პლატფორმა გავხადოთ’’, – აღნიშნავს ზურა და განმარტავს, რომ ძირითადი დარტყმის წერტილი მათთვის რუსთავის ავტობაზრობაა.

ზურას თქმით, 500 Georgia აქსელერაციის გავლამდე, Cardeal მხოლოდ საბოლოო, იგივე საცალო მომხმარებელზე გადიოდა. თუმცა, სტარტაპმა ახალი სეგმენტის, დილერების მიმართულების ათვისება და ზრდა უკვე დაიწყო. ამ მოცემულობით, სეგმენტები 80-20 პროპორციით ნაწილდება.

,,პანდემიამ დილერების მიმართულება ძალიან დააზარალა. 1 წელია, ფაქტობრივად, გაჩერებულები არიან. საზღვრები დაიკეტა, რეექსპორტიც შემცირდა. იქიდან გამომდინარე, რომ ჩვენ პოზიციონირება საცალო ქართველ მომხმარებელზე გვქონდა, ეს ყველაფერი უფრო მარტივად გადავიტანეთ. 500 Georgia-მდე ბაზრის 3% გვეჭირა, მაგრამ უკვე 10%-ზე ავედით’’.

500 Georgia-მდე და შემდეგ

500 Georgia სტარტაპის წარმატებაში გადამწყვეტი როლის მქონე აღმოჩნდა. მისი ისტორიაც, შესაბამისად, 500 Georgia-მდე და მის შემდეგ პერიოდებად იყოფა.

,,500 Startups საქართველოში შემოსვლის შესახებ გაგებისთანავე, პროგრამაში მოხვედრა ჩვენთვის პირველ პრიორიტეტად იქცა. ძალიან დიდი გამოცდილება მივიღეთ, რადგან აქსელერატორში სწორ დროს მოვხვდით. ეს ის პერიოდი იყო, როდესაც ბევრი მომხმარებელი გვყავდა, რომელთაც ვერაფერს ვუხერხებდით. ბევრი ისეთი პრობლემა გვქონდა, რომელშიც დახმარება გვჭირდებოდა’’, – იხსენებს ზურა. მიუხედავად იმისა, რომ პლატფრომა მანამდე 2-ჯერ ჩაუშვეს, მათთვის მთავარი პრობლემა მაინც პროდუქტის განვითარება (Product Development) იყო – ,,ასობით ათასი ადამიანი საიტზე შედიოდა და იკარგებოდა’’.

პროგრამაში მათი მენტორი ნოტე იყო. მას სტარტაპის თემა და გუნდი თავიდანვე მოეწონა, ამიტომ ვებგვერდის გაუმჯობესებაზე მალევე დაიწყეს მუშაობა – ,,წვრილმანებში შესვლა დავიწყეთ. ეს იყო არა თეორია, არამედ ექსპერიმენტები. ერთ მომენტში შევქმენით, ასე ვთქვათ, პროტოტიპები – მაგალითად, ვინმე დეივიდი, საცალო მომხმარებელი. შემდეგ კი, პროცესებსა და მათ შიშებს მივყვებოდით. ასე შეიქმნა საიტი’’.

ნოტესთან ერთად რუსთავის ავტობაზრობაზეც ჩავიდნენ დილერებთან სასაუბროდ და მათი შეხედულებების მოსასმენად – ,,მომხმარებელთან ძალიან დაგვაკავშირა, ტელეფონზე საუბარი იქნება ეს თუ შეხვედრა. უკუკავშირს დიდ ყურადღებას აქცევდა, ამის დახმარებით კი, ერთგვარი მომხმარებლის პლატფორმა შევქმენით’’.

როგორც ზურა ამბობს, მომხმარებელთან საუბრების შემდეგ ბევრი რამ გაიაზრეს, მათ შორის, ქართველების ტენდენციურობა – ,,უეცრად, ყველა Chevrolet Volt-ის ყიდვას იწყებს. მერე, მოულოდნელად, ყველა Ford Fusion-ს იძენს. მათი ეს თვისება ვებგვერდის მესამე ვერსიის შექმნისას გამოვიყენეთ – ერთგვარი კატალოგები შევქმენით, მაგალითად, ,,ავტომობილები $3000-ის ფარგლებში’’, ,,ქალების რჩეული’’ და ა.შ. ამას ძალიან ბევრი მომხმარებელი იყენებს, რასაც ჩვენი მენტორების დახმარებითა და მომხმარებელთან მაქსიმალური კომუნიკაციით, მათი ბოლომდე ჩართულობით მივაღწიეთ’’.

საიტის განახლებიდან 1 კვირის თავზე, სტარტაპის დიდი პრობლემა – Bounce rate 50%-ით შემცირდა. პლატფორმაზე შემოსვლისას, მომხმარებლები ღირებულების წინადადებით (value proposition) ხვდებოდნენ, თუ სად მოხვნენ; რჩებოდნენ და აგრძელებდნენ პროცესს. Cardeal-მა კონვერსიის მაჩვენებელიც (conversion rate) მნიშვნელოვნად გაზარდა.

,,აქსელერაციის პროგრამა რამდენიმე ნაწილად იყო დაყოფილი – ჯერ თეორიული ნაწილი, შემდეგ პრაქტიკა და ბოლოს მეტრიკებზე გადადიხარ, უკვე ნასწავლი ციფრებში, რეალურ გამოყენებაში უნდა აჩვენო. ჩვენ ვნერვიულობდით, რომ ამისთვის ცუდი პერიოდი დაგვემთხვა. მართალია, პანდემიის პერიოდში Cardeal-ს სწორი პოზიციონირება ჰქონდა, თუმცა სოციალური ფონი მაინც მძიმე იყო ქვეყანაში. ავტომობილი კი არაა ისეთი რამ, რასაც ეპიდემიის დროს იყიდის ადამიანი. ამის მიუხედავად, მხოლოდ პროგრამის პერიოდში 300%-ით გავიზარდეთ და იმავე ტემპით ვაგრძელებთ განვითარებას’’.

ღირებულება და product market fit

ბოლო საინვესტიციო რაუნდის მიხედვით, Cardeal-ის ღირებულება დაახლოებით $1 500 000-ია – ,,თუმცა, დღეს უფრო მეტი შეგვიძლია, რადგან საოპერაციო ნაწილში კარგად ვართ’’, – ამბობს ზურა.

რაც შეეხება product market fit-ს, ამასთან დაკავშირებით ზურა აღნიშნავს, რომ ეს ნებისმიერი სტარტაპისთვის მუდმივი პროცესია – ,,Facebook-იც კი პერიოდულად დიდ განახლებებს აკეთებს, ბევრ რამეს ცვლის. თუმცა, ვერ იტყვი, რომ მას product market fit არ აქვს’’. მისი თქმით, Cardeal-მა წინა ვერსიებთან შედარებით, უკეთესი შედეგი დადო. თუმცა, იმის თქმა, რომ სტარტაპს product market fit აქვს, ძალიან ხმამაღალი ნათქვამი იქნებოდა – ,,ეს არ არის კონსტანტა, რომ რაღაც გააკეთე, გაუშვი და მუშაობს აშკარად. მუდმივად ექსპერიმენტები უნდა ატარო და გააუმჯობესო პროდუქტი.’’

ზრდა და გეგმები

Cardeal ყოველთვიურად, დაახლოებით 15-20%-ით იზრდება, საიდანაც, მოგების, საოპერაციო მოდელიდან გამომდინარე, Burn rate (ხარჯი) საკმაოდ დაბალი, დაახლოებით 20-25%.

ზურა სამომავლო გეგმებთან დაკავშირებითაც გვესაუბრა – ,,გამომდინარე იქიდან, რომ ახალი თანხა მოვიზიდეთ, ახალი (დილერების) მიმართულებით ვაპირებთ ზრდას. არის ბევრი სხვადასხვა პატარა გადამყიდველი, რომელთაგან ზოგს თავისი ვებსაიტები აქვს, ზოგიერთი კი დახურულ ბაზებში ყიდის. ჩვენ ამ ე.წ. dealer only option-ებთან პირდაპირი წვდომა გვექნება’’

გაყიდული ავტომობილების რაოდენობას რაც შეეხება, სტარტაპის მიზანი ყოველთვიურად 100 000-ზე ასვლაა – ,,ამ ნიშნულზე მხოლოდ საცალო მომხმარებლებით ვერ ავალთ, აქ სწორედ დილერების გაზრდილი მიმართულება დაგვეხმარება. მართალია, მოგების მაჩვენებელი მათთან ნაკლებია, მაგრამ გადამყიდველების დაინტერესება და ჩართვა მაინც სარგებლიანია. ისინი თვეში 20-30 ავტომობილს იძენენ, ჩვენი დახმარებაც არ სჭირდებათ, გაყიდვის პროცესი კი ბევრად მოკლეა. საბოლოო მომხმარებელთან ეს 10 დღემდე გრძელდება, რადგან საკუთარი ავტომობილის ყიდვისას გადაწვეტილების მიღება ძნელია’’.

ახალი თანხის (1 600 000 ლარი) მოზიდვის მთავარი მიზეზი შიდა ბაზარზე მასშტაბირება იყო. როგორც ზურა ამბობს, ზედმეტი ფინანსების აღების სურვილი არასდროს ჰქონიათ. ფიქრობს, რომ კომპანიაში შიდა პრობლემების (მათ შემთხვევაში, მომხმარებლის) არსებობის შემთხვევაში, სწორედ ასე მოქცევაა ლოგიკური – ,,სტარტაპის რეზერვში 2 მილიონი ლარიც რომ გვქონოდა და დამატებით 10 თანამშრომელიც აგვეყვანა, ეს იმ პრობლემებს არ მოაგვარებდა, რომლებიც ჩვენ უნდა გადაგვეწყვიტა. საზღვრებს გარეთ მასშტაბირებაც არ გვიცდია. როდესაც იცი, რომ საქართველოში ბაზრის მხოლოდ 2% გიჭირავს, სხვაგან რატომ მიდიხარ, ჯერ შიდა ბაზარზე გაზარდე შენი წილი 20%-ამდე’’ , – აღნიშნავს ზურა.

აქვე ამატებს, რომ განსაკუთრებით საწყის პერიოდში, როდესაც სტარტაპი ყალიბდება, მომხმარებელს სწავლობს და პრობლემებს ასწორებს, ამგვარ მასშტაბირებაზე კომპანიამ არც უნდა იფიქროს. ,,არ უნდა გეგონოს, რომ თუ აზერბაიჯანში ან უკრაინაში წახვალ, უკეთ იქნება ყველაფერი. მხოლოდ მაშინ, როდესაც პროცესები მოწესრიგებული იქნება და მიხვდები, რომ უფრო მეტი თანხა გჭირდება თუნდაც მარკეტინგში და ახალ ბაზარზე გასასვლელად, მხოლოდ მაშინ უნდა იფიქრო ზედმეტი თანხის მოზიდვაზე’’

როგორც უკვე ვახსენეთ, სტარტაპის მიერ მოზიდული თანხების მთავარი მიზანი ადგილობრივ ბაზარზე კონსოლიდაციაა. თუმცა, ზურას თქმით, ისინი მოლაპარაკებებს აგრძელებენ და შემდეგ საფეხურზე ფინანსების მოზიდვის მერე უკვე მეზობელ ქვეყნებში ზრდაზე დაფიქრდებიან. ,,ჩვენი ძირითადი სამიზნე ბაზარი უკრაინა იქნება. დაახლოებით წელიწადნახევრის წინ, უკრაინის პრეზიდენტმა გარკვეული შეზღუდვები მოხსნა და ინდუსტრია სწრაფად ვითარდება. არაერთი ქართული კომპანიაც გადავიდა იქ’’

Silicon valley

სავარაუდოდ ზაფხულში სტარტაპი Silicon valley-ზე გაემგზავრება – ,,იქ ჩასვლისას ბევრი ინვესტორის რადარზე გამოვჩნდებით. თუმცა, მხოლოდ ეს არაა მთავარი, არანაკლებ მნიშვნელოვანია კავშირების გაზრდა. პარტნიორების თვალსაზრისითაც ბევრს ვგეგმავთ. ამ მხრივ, ამერიკული ბაზარი ჩვენთვის სტრატეგიულად საინტერესოა, რადგან ინვენტარის 70-80% იქიდან ჩამოდის.

500 Georgia-ზე რომ გავაგრძელოთ, ზურას თქმით, ის თანხების მოზიდვაშიც დაეხმარათ – ,,განსაკუთებით მაშინ, როდესაც აღმოსავლეთ ევროპულ სტარტაპს წარმოადგენ, ნდობის წარმოშობისთვის ეს მნიშვნელოვანი ფაქტორია. მაგალითად, Cardeal-ის საწყის ეტაპზე გერმანიაში ყოფნისას ხშირად გვეუბნებოდნენ, რომ ქართულ ბაზარს არ იცნობდნენ და ნდობაც არ ჰქონდათ’’.

ინტერვიუს ბოლოს კი ზურა საბოლოო მიზანსა და აზრს გვიზიარებს – ,,ახლა ჩვენთვის მთავარი კარგი ღირებულების მიღება, ზრდის შენარჩუნება, ეტაპებისა და მეტრიკების შესრულებაა. მხოლოდ ამის შემდეგ დავიწყებთ საუბარს, რომ ჩვენ ეს უკვე გავაკეთეთ და იმისათვის, რომ ახლა 10-ჯერ უფრო დიდი გავხდეთ, თანხა გვჭირდება. მერე უფრო მეტი ნდობა იქნება ჩვენ მიმართ’’.

რუბრიკის წარმდგენია

Share this post